پرسش :

اسامی همسران امام حسین ـ علیه السلام ـ را به همراه فرزندان هر کدام نام ببرید؟


پاسخ :

با توجه به منابع معتبر، همسران امام حسین ـ علیه السلام ـ پنج نفر می باشند، [1] که اسامی آنها در منابع تاریخی ضبط شده است و همگی دارای اولاد بودند. مرحوم شیخ عباس قمی (ره)، همسر دیگری برای امام حسین ـ علیه السلام ـ ذکر کرده است که نام او معلوم نیست و صاحب حمل بوده، بعد از شهادت امام حسین ـ علیه السلام ـ اسیر شده و در نزدیکی حلب طفل خود را سقط کرده است.[2]
شیخ مفید تعداد اولاد آن حضرت را مرحوم شیخ مفید (ره)، شش نفر، چهار پسر و دو دختر دانسته،[3] و بعضی از جمله علامه سید محسن امین[4] و ابن خشاب[5]، نه فرزند، شش پسر و سه دختر برای حضرت ذکر کرده و برخی از منابع مثل ابن شهر آشوب در مناقب[6] و مرحوم اربلی در کشف الغمه، تعداد اولاد آن حضرت را ده نفر، شش پسر و 4 دختر،[7] و بعضی حتی بیشتر از ده نفر ذکر کرده اند.
با این که منابع در تعداد اولاد حضرت: اختلاف دارند ولی هر کدام به نوبه خود دارای اعتبار و ارزش هستند، پس با توجه به منابع مذکور، اسامی آنها همراه با نام هر یک ذکر می شود.
1. علی بن الحسین، و کنیه او ابو محمد و ملقب به زین العابدین است و مادرش شاه زنان، شهر بانو دختر یزدگرد شاه ایران است.
2. علی بن الحسین الاصغر، معروف به علی اکبر که در کربلا شهید شد و مادرش لیلی، دختر ابو مرّة بن غزوة بن مسعود ثقفیه است.
3. جعفر بن الحسین، مادرش قضاعیه از قبیله قضاعه است.
4. عبد الله بن الحسین، و نام مادرش رباب، دختر امرء القیس است. که همان عبدالله رفیع (شیرخوار) است و به علی اصغر معروف است.
5. سکینه بنت الحسین، مادر او نیز رباب، دختر امرء القیس است.
6. فاطمه، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبید الله تیمیه است.[8]
7. محمد، که در کربلا شهید شد و مادر او رباب، دختر امرء القیس است.[9]
8. علی اصغر، نام مادرش رباب. همان عبدالله بن حسین یا عبدالله رفیع است.[10]
9. زینب، نام مادر او معلوم نیست.[11]
10. رقیه ـ سلام الله علیها ـ مرحوم حائری مادرش را شهربانو دختر یزدگرد سوم ذکر کرده است،[12] و مطابق بعضی از نقلها ام اسحاق نام داشت.[13]
11. دیگر از زوجات حضرت ابا عبدالله، زنی بوده که نامش معلوم نیست و حامله بوده بعد از شهادت امام حسین ـ علیه السلام ـ اسیر شده و هنگامیکه اهل بیت ـ علیهم السلام ـ را از کوفه به شام می بردند در نزدیکی حلب طفل خود را سقط کرده و اسمش محسن ابن حسین است.[14] و این محل فعلاً در سوریه زیارتگاه است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. علی ربانی خلخالی، ستاره درخشان شام، حضرت رقیه ـ سلام الله علیها ـ ص 195 ـ 190.
2. ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 77.

[1] . عماد زاده، زنان پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ ، تهران، نشر محمد، بی تا، ص 406.
[2] . قمی، عباس، منتهی الامال، قم، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج1، ص7 ـ 1.
[3] . مفید، الارشاد، ترجمة محمد باقر ساعدی خراسانی، ‌اسلامیه، 1351 ش، ج2، ص 491.
[4] . امین، سید محسن، فی رحاب ائمه اهل بیت ـ علیهم السلام ـ ، ترجمه حسین وجدانی، سروش، چاپ سوم، 1376 ش، ج4، ص 73.
[5] . علی بن عیسی الاربلی، کشف الغمه، ترجمه، حسین زوارئی، حقیقت، 1381 ق، ج 2، ص 215.
[6] . ابن شهر آشوب، مناقب، قم، انتشارات علامه، ج4، ص 77.
[7] . اربلی، پیشین، ص 214.
[8] . مفید، پیشین، ج2، ص 491، و مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، موسسه وفاء، چاپ دوم، 1403 هـ ، ج45، ص 329.
[9] . ابن شهر آشوب، مناقب، پیشین، ج4، ص 77.
[10] . ربانی خلخالی، علی، چهره درخشان امام حسین ـ علیه السلام ـ ، قم، مکتب الحسین، 1379 ش، ص 22، به نقل از جنات الخلود، ص 23.
[11] . همان، و سید محسن امین، فی رحاب ائمه اهل بیت ـ علیهم السلام ـ ، ترجمه حسین وجدانی، سروش، چاپ سوم، 1376، ج 4، ص 73، و ابن شهر آشوب، مناقب، قم، موسسه انتشارات علامه، ج 4، ص 77.
[12] . ربانی خلخالی، علی، همان، ص 197، به نقل از معالی السبطین، ج 2، ص 214.
[13] . همان، ص 199، به نقل از ابصار العین فی انصار الحسین، ص 368.
[14] . قمی، عباس، منتهی الامال، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج 2، صص 701 ـ 638.